İSTANBUL (AA) – Anadolu Ajansı (AA) ve Boğaziçi Üniversitesi
işbirliğinde, Kültür ve Turizm Bakanlığının katkılarıyla düzenlenen “II.
Haberin Telifi ve Medyada Yapay Zeka Sempozyumu” yarın İstanbul’da
başlayacak.
Boğaziçi Üniversitesi Güney Kampüs’te
“Albert Long Hall”da yapılacak sempozyumda, medyanın dijitalleşmesiyle
ortaya çıkan hukuki, etik ve teknolojik meseleleri tartışmak amacıyla
sektör profesyonelleri, hukukçular, akademisyenler ve teknoloji
uzmanları bir araya gelecek.
Boğaziçi
Üniversitesi Güney Kampüs’te “Albert Long Hall”da yapılacak sempozyumda,
medyanın dijitalleşmesiyle ortaya çıkan hukuki, etik ve teknolojik
meseleleri tartışmak amacıyla sektör profesyonelleri, hukukçular,
akademisyenler ve teknoloji uzmanları bir araya gelecek.
Sempozyumda,
dijitalleşmenin medyada telif hakları üzerindeki etkilerine ışık
tutulurken, yapay zekanın haber üretim süreçlerinde kullanımına dair
fırsatlar ve riskler de ele alınacak.
Sempozyumun
açılışına katılacak, TBMM Dijital Mecralar Komisyonu Başkanı Hüseyin
Yayman, Cumhurbaşkanlığı İletişim Başkanı Fahrettin Altun ile AA Yönetim
Kurulu Başkanı ve Genel Müdürü Serdar Karagöz’ün birer konuşma yapması
bekleniyor.
Medya sektöründe yapay zeka ile telif
hakları alanında bilgi alışverişi ve işbirliği fırsatları sunulup
sektöre katkı sağlanması hedeflenen sempozyumda, “Haberin Telifine
İlişkin Ülke Tecrübeleri”, “Habercilikte Dijitalleşmenin Yol Açtığı
Telif Krizinin Çözümüne Yönelik Türkiye’de Çözüm Arayışları” ve “Haber
Üretiminde Yapay Zeka-Medya-Telif Üçlemesi” başlıklı oturumlar
düzenlenecek.
Ulusal ve uluslararası düzeyde
alanında uzman isimlerin yer alacağı sempozyumun “Haberin Telifine
İlişkin Ülke Tecrübeleri” başlıklı oturumunda, “Dijital Platform İş
Modellerinin Telif Hukuku Boyutu” konusunda Cambridge Üniversitesinden
Prof. Dr. Henning Grosse Ruse-Khan, “AB Dijital Tek Pazar Yönergesinin
İç Hukuka Aktarılması-Almanya Tecrübesi” konusunda Max Planck
Enstitüsünden Dr. Valentina Moscon ve “AB Dijital Tek Pazar Yönergesinin
İç Hukuka Aktarılması-İtalya Tecrübesi” konusunda da ANSA Hukuk
Direktörü Avukat Giulia Li Greci konuşma yapacak.
Öğleden
sonraki “Habercilikte Dijitalleşmenin Yol Açtığı Telif Krizinin
Çözümüne Yönelik Türkiye’de Çözüm Arayışları” başlıklı oturumda “Haberde
Telif Krizi-Türkiye İçin Çözüm Önerisi” konusunda İstanbul Medeniyet
Üniversitesinden Doç. Dr. Cahit Suluk, “Türkiye’de Haber ve Telifi”
konusunda Telif Hakları Genel Müdürü Erkin Yılmaz, “Rekabet Hukuku
Perspektifinden Dijital Platformlarda Tekelleşme ve Telif Hakları”
başlığında ise Marmara Üniversitesi Hukuk Fakültesinden Doç. Dr. Kadir
Baş sunum yapacak.
“Haber Üretiminde Yapay
Zeka-Medya-Telif Üçlemesi” başlıklı üçüncü oturumda “Yapay Zeka,
Yaratıcılık ve Telif Haklarının Geleceği-GenAI’ın Çıktılarının Telif
Hakları Boyutu” konusunda Boğaziçi Üniversitesinden Dr. Özgür Arıkan,
“Yapay Zekanın Basında Kullanımının Yol Açtığı Sorunların Telif Hukuku
Boyutu” konusunda Queen Mary University of London’dan Prof. Dr. Guido
Westkamp ve “Yapay Zekanın Medya İçerikleri Kullanılarak Eğitilmesi ve
Telif Davaları” konusunda da Boğaziçi Üniversitesinden Dr. Muhammed
Furkan Akıncı değerlendirmelerde bulunacak.
“Avrupalı yasa koyucular, gazetelerin gelirlerden pay almasını öngören düzenlemeler yaptı”
Sempozyum
konuşmacıları arasında yer alan İstanbul Medeniyet Üniversitesi Hukuk
Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Cahit Suluk, gazete ve dergilerin gelir
oranlarının yüzde 5’lere kadar düştüğünü, böyle olunca da gazetelerin
artık varlıklarını sürdüremez hale geldiğini ifade etti.
Yasa
koyucuların devreye girmesinin talep edildiğini, Avrupa’da bir
düzenlemeyle haberlere telif hakkı tanındığını belirten Suluk, “Google
ve Facebook gibi dijital platformlar haberleri alıp kullanıyor ve
doğrudan ya da dolaylı olarak bu gelirlerin sahibi oluyorlar. Avrupalı
yasa koyucular, gazetelerin bu gelirlerden pay almasını öngören
düzenlemeler yaptı. Türkiye’de de bu konuda bazı hazırlıklar var ancak
henüz bir sonuca ulaşılmış değil. Ulaşmaktan da uzak görünüyor.” dedi.
Sempozyumda,
Avrupa’daki düzenlemelerin nasıl yapıldığı, uygulamaya nasıl
geçirildiği ve dengelerin nasıl sağlandığı konularının masaya
yatırılacağını kaydeden Suluk, “Ayrıca, yapay zekanın habercilikteki
yeri ve Avrupa’nın bu konuyu nasıl regüle ettiği de ele alınacak. Yapay
zeka, ceza, idare, anayasa, telif hakları gibi birçok boyutu olan bir
konu. Bu konuların ayrı ayrı ele alınması gerekiyor. Sempozyumda haber,
yapay zeka ve telif hakları konusu masaya yatırılacak.” diye konuştu.
Doç.
Dr. Suluk, sempozyumda Avrupa’nın yaptığı düzenlemenin Türkiye’de
yapılması halinde düzenlemenin nasıl bir model içermesi gerektiğinin
çeşitli konular üzerinden anlatacağını dile getirdi.
“Yapay zekayla bağdaştırılan pek çok şirkete açılan telif davaları mevcut”
Sempozyumda
“Yapay Zekanın Medya İçerikleri Kullanılarak Eğitilmesi ve Telif
Davaları” konusunda sunum yapacak Boğaziçi Üniversitesinden Dr. Muhammed
Furkan Akıncı, Anadolu Ajansının hem akademik hem de sektörü
ilgilendiren bir sempozyum düzenlemesinin çok ilgi çekici olduğunu
belirterek, bunu oldukça önemli bulduğunu anlattı.
Yapay
zekanın kullanıldığına ancak hukuki sonuçlarının tam olarak ele
alınmadığına dikkati çeken Akıncı, bu konularda telif hukukunun eski
parametrelere göre hareket ettiğini ve zamanla buna uyum sağlanacağını
belirtti.
Zamanında yazılımlar için de aynı
durumların yaşandığına dikkati çeken Akıncı, “Yazılımlar popüler olmaya
başladığında ‘Bunları nasıl koruyacağız, telife mi koyalım, başka bir
şey mi yapalım?’ diye tartışıldı. Dünyada bu konu, telif hukukunun içine
alınarak çözüme kavuştu. Ancak yapay zeka üretiminde kullanılan telifin
de aynı şekilde parametreleri değiştirmesi gerekiyor. Daha henüz
başlangıç noktasındayız.” ifadelerini kullandı.
Yapay zekanın geliştirilmesiyle alakalı hukuki belirsizliklerin olduğunu vurgulayan Akıncı, şöyle devam etti:
“Yapay
zekayla ile bağdaştırılan pek çok şirkete açılan telif davaları mevcut.
Bu davaları açanlar da daha çok New York Times gibi büyük medya
şirketleri. Medya şirketleri kendi ürettiği içeriklerin yapay zeka
modelleri geliştirmek için kullanıldığını ve kendilerinin herhangi bir
şekilde gelir elde edemedikleri yönünde bir telif ihlali olduğunu öne
sürmekteler. Bu davaların karara bağlanması, buradaki hukuki süreci
tamamlaması oyunun kurallarını tamamen değiştirecektir.”
Dr.
Akıncı, medya şirketlerinin de içerik üretirken belli etik kurallara
bağlı olması gerektiğini, üretken yapay zekanın özellikle doğru olmayan
şeyleri doğru gibi düşünüp haber yapmasının çok olası olduğunu, bunların
belli risk parametreleri altında doğrulanarak, iki kez kontrol edilip
yayınlanması gerektiğini sözlerine ekledi.
Muhabir: Hamdi Dindirek